Hoe kunnen we helpen?
Binnen de NLP hanteert de coach verschillende coachtechnieken.
Een coach gaat in een coachingsgesprek flexibel en creatief om met deze verschillende coachtechnieken. Coachtechnieken zijn:
- Framing (of: kaderen)
- Herkaderen van belemmeringen
- Feedback geven
- Gedragspatronen doorbreken
- Vragen stellen
- Ankeren van hulpbronnen
De coachtechnieken worden visueel weergegeven in de coachwegwijzer. Deze wegwijzer vormt het hart van de opleiding tot NLP-coach.
Toelichting op de coachtechnieken
Framing
Communicatie vindt altijd plaats in een bepaald kader (of ‘frame’). Communiceren kan niet zonder kaders. We kennen frames in de vorm van wetten, spelregels, opvoeding, etc. Een coach geeft kaders aan tijdens het coachtraject. Kaders geven rust en duidelijkheid. Ze geven ook aan waar iemand voor staat en dus geven ze blijk van een visie en eigen identiteit. We onderscheiden organisatiekaders en persoonlijke kaders.
Herkaderen van belemmeringen
Milton Erickson ontkoppelde belemmerende betekenissen van situaties en verbond daarvoor in de plaats bekrachtigende betekenissen aan dezelfde situatie. Hij plaats als het ware een ander kader om dezelfde tekening. Erickson zag het onbewuste als een pakhuis vol hulpbronnen van creativiteit, mentale mogelijkheden en wijsheid. Bij een betekenis-herkadering geven we een andere betekenis aan dezelfde inhoud in de gelijke context.
Voorbeelden van herkaderzinnen zijn:
‘Weet je hoe ik het zie’, ‘Volgens mij is het eerder zo dat…’, ‘Ja, dat geloof jij, maar ik geloof dat…’, ‘Zou het niet kunnen zijn dat…’, ‘Ik ken mensen die daar anders over denken, namelijk…’.
Feedback geven
Feedback betekent ‘voeding geven’ met de bedoeling om de ander erdoor te laten groeien. Bij feedback is de intentie aanwezig om de ander iets te laten bereiken, waardoor deze meer uit zijn/haar eigen kwaliteiten haalt. Feedback is een technologisch begrip en verwijst naar het proces van ‘terugvoeden’, waarbij de verkregen informatie bij de output van een machine of systeem informatie geeft voor de nieuwe input. Wanneer feedback de werking van het systeem bekrachtigd dan heet dat ‘positieve feedback’, bij correctie spreken we van ‘negatieve feedback’. Kritiek geven is heel wat anders dan feedback geven omdat feedback geven uitgaat van een positieve intentie in tegenstelling tot kritiek uiten. Zonder feedback is leren minder effectief als er sprake is van een veilige sfeer en wederzijds vertrouwen.
Gedragspatronen doorbreken
De NLP-coach is getraind in het opmerken van gedragspatronen en ze te benoemen. Gedragspatronen gebeuren letterlijk onder iemands neus. Een gedragspatroon heeft in wezen altijd een positieve intentie. Maar het vertoonde gedrag is niet altijd hetzelfde als de intentie als die mensen hebben. Wat mensen zeggen, bedoelen of willen bereiken is niet hetzelfde als wat mensen doen. Er zijn gedragspatronen die puur uit gewenning zijn ontstaan, zonder dat daar een diepere betekenis onder ligt. Een patroon ontstaat na een paar herhalingen van hetzelfde gedrag. Een bekend patroon is het ‘slachtofferpatroon’. Patronen houden mensen af van hun eigen ‘Ik’. Sommige patronen kunnen zo diep verankerd zitten, dat binnen diverse contexten het denken, voelen en doen in een negatieve zin beïnvloeden. Bij een intrinsieke motivatie kan met hulp van de NLP-coach een gedragspatroon worden doorbroken.
Vragen stellen
Coaching wordt ook wel omschreven als de ‘kunst van het vragen stellen’. Het effect van vragen stellen is namelijk groot. Vragen stellen werkt effectiever dan oplossingen aandragen. De valkuil is om te stoppen met vragen stellen en adviezen voor te stellen. Op dat moment gaat de coach namelijk uit van zijn/haar model van de wereld en niet die van de coachklant. Door middel van vragen wordt iemand bij zijn eigen oplossing gebracht en de vragen verruimen iemands blik. Bij het stellen van een vraag denkt iemand na over een onderwerp waarover doorgaans niet wordt nagedacht. Het antwoord geeft de coach informatie over iemands belevingswereld. De antwoorden geven als het ware iemands kaders aan. Vragen stellen leidt tot het activeren van het zelfoplossend vermogen en zelfdenkende mensen. De coachklant krijgt het gevoel dat iemand in hem/haar gelooft door de vragen die er gesteld worden. Binnen NLP worden self-sorting (‘sorting by self’) en other-sorting (‘sorting by other’) vragen onderscheiden.
Ankeren van hulpbronnen: alle interventies die een coach doet, zijn te beschouwen als een verankering. Met een anker kun je een eerder opgeslagen gevoel of beeld oproepen. Ankers zorgen ervoor dat het goede wordt vastgehouden. Lees meer over ankeren.
Lees ook: ‘Wat is de NLP-methode?’